Son Kloareg Gwengamp

Chanson du clerc de Guingamp

The Guingamp Clerk's song

Chant collecté par Théodore Hersart de La Villemarqué
dans le 2ème Carnet de Keransquer (pp. 89-91).


"Kichennig ar Milin"

Arrangement MIDI

A propos de la mélodie
Inconnue. Remplacée par "Kichennig ar milin", une mélodie recueillie et harmonisée par Jef Le Penven, tirée de "Kanaouennoù, 12 chansons bretonnes harmonisées à 4 voix mixtes". Source: "Bodadeg ar Sonerion" d'André Hemlin, via le site de M.Quentel, "Son ha ton".

A propos du texte
Les passages caractéristiques (chaussures usées et trois chemins),

(16) Tri re votoù em eus uzet / Va dous dimeus ho tarempred...
(17) Komañset eo ar pevare / Met c'hoazh n'ouzhon ket ho toare...
(21) Teir gwenodenn zo penn va zi / Kemer't unan, na zistro't mui...


qui résument l'intrigue de cette chanson, - un soupirant (servijer) malheureux est éconduit sans ménagement par une cruelle "maîtresse" (mestrez) -, se retrouvent dans plusieurs chants:
Er gerig wenn traoñ ar menez collecté par Luzel à Huelgoat en 1872 (Sonioù Breizh Izel I, p.138);
Fransoazig ha Pierrig collecté par Luzel à Plestin les Grèves (Sonioù Breizh Izel I, p.332);
Kannen spontailh er Men feutet collecté par F. Cadic à Pluméliau (Paroisse Bretonne, janvier 1924);
Itron Varia ar Plevin collecté par La Villemarqué et noté dans le 1er Cahier de Keransquer, pp. 26 à 28.
Il combina ce poème avec un autre chant, "Janedik An Titon" pour en faire le chant du Barzhaz de 1839: 57.3 Son an Daol.
About the tune
Unknown. Replaced here by "Kichennig ar milin", a melody collected and harmonized by Jef Le Penven, taken from "Kanaouennoù, 12 Breton songs harmonized with 4 mixed voices". Source: "Bodadeg ar Sonerion" by André Hemlin, via M.Quentel's website, "Son ha ton".

About the lyrics
The characteristic verses ("worn shoes" and "three ways"),

(16) Tri re votoù em eus uzet / Va dous dimeus ho tarempred...
(17) Komañset eo ar pevare / Met c'hoazh n'ouzhon ket ho toare...
(21) Teir gwenodenn zo penn va zi / Kemer't unan, na zistro't mui...


which sum up the plot of this song, - an unhappy suitor (servijer) is bluntly dismissed by a cruel "mistress" (mestrez) -, are found in several songs:
Er gerig wenn traoñ ar menez collected by Luzel at Huelgoat in 1872 (Sonioù Breizh Izel I, p.138);
Fransoazig ha Pierrig collected by Luzel at Plestin les Grèves (Sonioù Breizh Izel I, p.332);
Kannen spontailh er Men feutet collected by F. Cadic at Pluméliau (Breton Parish, January 1924);
Itron Varia ar Plevin collected by La Villemarqué and recorded in the 1st Keransquer copybook, pp. 26 to 28.
He merged this poem with another song, "Janedik An Titon" to make it the 1839 Barzhaz song: 57.3 Son an Daol .


BREZHONEK

page 89 / 46

Son Kloareg Gwengamp

=
1. Pa oan em c’havel bihanik
M’em-boa choazet ur vrestrezig.

2. Na dre m' e teuemp bras hon-daou
E kreske hor c’harantezoù,

3. Karantezoù ne hallo ket,
Rak va mestrez a zo tec'het.

4. Kaset o-deus va mestrez koant
Da c’houarnerez da Wengamp.

5. - Pa goustfe din kant skoed arc'hant
Me yel da wel't va mestrez koant.

6. Ma goustfe din-me pemp-kant skoed
Me yel da Wengamp d'hi gwelet. -

7. Barzh ar Gwengamp pa erruas,
Va mestrez koant a rañkontras.

8. Me rañkontras va mestrez koant
War ar pave barzh ar Gwengamp.

p. 90

9. – Eurvad, mestrez a laran deoc’h.
Ho kalonig petra lar deoc’h?

10. - Va c’halonik a lavar din:
Karout vat an nep a gav din...

11. Karout vat d’an nep a gav din,
Din va-unan, dreist pep hini.

12. - Va mestrez koant din lavarit
Pe c’hwi am c’har, pe c’hwi na rit,

13. Pe c’hwi am c’har da zervijer,
Pe evit tremen an amzer.

14. - Ya, ho karout me a ran
Evel ar galon a zouga,

15. Ho karout am-bez; c’hoazh a rin.
Narenn, war a-benn da zim(ez)iñ.

16. - Tri re voutoù am-eus uzet,
Va mestrez, doc’htoc'h ' tarempred,

17. Ha darn-uzet ar bevare
Ha c’hoazh n'ouzhon ket ho toare.

18. - Pa vec’h skuizh o uzañ boutoù,
Uzit anezhe an nebeutañ!

19. Arc'hant a goust boutoù nevez
Ha koll hoc'h amzer koulskoude.
.
p. 91 / 47

20. Lakait ober ar galochoù!
Lakait ober ur boutou ler!

21. Ha pe vec’h skuizh gant chom er ger,
Teir gwenodenn zo penn va zi.

22. Kemer't unan, ha kit ganti!
Ha lez't an diwall gant va c’hi!

23. Kemer't unan ha 'n zistroit mui!
Ha lez't an diwall gant va c’hi! -

KLT gant Christian Souchon
TRADUCTION FRANCAISE

page 89 / 46

Chanson du clerc de Guingamp

=
1. Au berceau je savais déjà
Que ma fiancée c'était toi.

2. Et quand tous deux avons grandi
Ont grandi nos amours aussi,

3. C'en est fini de nos amours:
Mon aimée a fui pour toujours.

4. On envoya la belle enfant
Comme gouvernante à Guingamp.

5. - Qu'importent cent écus d'argent:
J'irai la voir incessament.

6. S'il m'en coûte cinq cents écus,
J'irai la voir. Je n'y tiens plus. -

7. A Guingamp dès mon arrivée
Voilà que je l'ai rencontrée.

8. J'ai rencontré la belle enfant
Dans les rues pavées de Guingamp.

p. 90

9. – Bonjour, ma chère enfant, ma soeur,.
Que vous dit votre petit coeur?

10. - Mon petit coeur, ce qu'il me dit,
C'est d'aimer qui me plait, mais oui!

11. D'aimer donc l'objet de mon choix
Et ce choix n'appartient qu'à moi.

12. - Jolie fiancée, dites-moi:
M'aimez-vous? Ne m'aimez-vous pas?

13. Et m'aimez-vous sincèrement
Ou ne suis-je qu'un passe-temps?

14. - Oui, je vous aime en quelque sorte...
Autant que mon coeur le supporte,

15. Hier, demain, et pour de bon...
Mais au point d'épouser, ça non!

16. - Trois paires de sabots usées
Pour vous courtiser, mon aimée!

17. Une quatrième, à moitié...
Mais vous n'avez rien décidé.

18. - De les user vous êtes las?
Mais usez-les donc moins, ma foi!

19. Des sabots neufs, c'est de l'argent:
D'ailleurs vous perdez votre temps.
.
p. 91 / 47

20. Des galoches faites-vous faire,
Ou des souliers! La belle affaire!

21. Si vous vous languissez, voici
Trois sentiers qui partent d'ici:

22. Mon ami, choisissez-en un
Et prenez bien garde à mon chien!

23. Suivez donc ce chemin! Allez!
Gare au chien, si vous revenez! -

Traduction: Christian Souchon (c) 2020
ENGLISH TRANSLATION

page 89/46

Song of the Guingamp Clerk

=
1. In my cradle, when a baby,
I had chosen her already.

2. As both of us older we grew,
Our love did grow on and on, too,

3. But it won't grow any longer,
Since my dear lass had to wander

4. My sweet, my dear lass she was sent
To be housekeeper in Guingamp.

5. - Should it cost me a hundred crowns,
I shall meet her in Guingamp town

6. Even five hundred crowns or more,
I'll go to Guingamp and see her! -

7. In Guingamp when I arrived,
I encountered my dear beloved.

8. Encountered her on the pavement
Of one of the streets of Guingamp.

p. 90

9. - Hello, my dear, how do you do?
What does your little heart tell you?

10. - My little heart it says to me:
"Love whoever you love truly.

11. Choose a lover to your liking,
There should be no interfering."

12. - Now, my pretty lass, tell me though
If you do love me! Yes or no?.

13. Do you admit me as a wooer?
I am a pastime, nothing more?.

14. - Yes, I most certainly like you
As much as my heart asks me to,

15. Used to like you, will tomorrow...
To a proposal I say no!

16. - Three pairs of wooden clogs I've worn,
Dear, to woo you, three pairs in turn.

17. And I started wearing a fourth
And don't know yet if it's that worth.

18. - If you're tired of wearing your clogs,
Of seeing them go before the dogs,

19. Since clogs cost the money you gain
And you're wasting your time in vain,

. p. 91 / 47

20. You should get galoshes instead.
Or have new shoes of leather made!

21. If you get tired of staying here.
Three paths start from my house, d'you hear?

22. Choose one, take it under your clogs!
But you should beware of my dogs!

23. Choose one! Never come back again
Since my dogs won't be on their chain! -

Translated by Christian Souchon (c) 2020







précédent suite