VERSION "GWERZIOU BREIZ IZEL" I 1. - Mar an me d'an arme, 'vel ma dlean monet, Pelec'h lakain me ma fried da viret ? - Digaset-hi d'am zi, ma breurig, mar karet, M'hi lakaio er gambr, gant ma dimezelled ; 2. M'hi lakaio er gambr, gant ma dimezelled, Ha p'arrufet er gêr, ma breurig, hi gwelfet.. II 4. Met na oa ket aet mat he daou-droad meaz an ti, Ma oa lâret dezhi : Bremañ c'hwi yel' ivez ! Diwisket ho prozh-ruz, hag ho prozh-wenn gwisket, Ma yefet-c'hwi d'al lann da vesañ an deñved ! - (1) 6. E-tro pad ur seizh vloaz na deus graet met gouelañ, Achuet ar seizh vloaz, 'komansas da ganañ. Un den-jentil yaouank o tont eus an arme A gleo he mouezh el lann p'ini a gane gae : 7. - Arret, ma faj bihan, krog en penn ar marc'h-mañ, Ma selaouin ur vouezh zo el lann o kanañ ; Ma selaouin ur vouezh zo el lann o kanañ, Bremañ ez eus seizh vloaz na glevis ar vouezh-mañ ! - 11. - Demat deoc'h, berjerenn , mesaerez deñved, N'ouzon penaos c'hallet miret aze 'r gwerc'hted. - Ho ! ya sur, emezi, dre drugarez Doue, D'un den-jentil yaouank , a zo aet d'an arme ; D'un den-jentil yaouank , a zo aet d'an arme, Hag en neus bleo-melen heñvel dimeus ho re. 12. - Mar en neus bleo-melen heñvel dimeus ma re, Diwallet , berjerenn , hag a ve me a ve. - 'Vidon da vout el lann o vesañ an deñved, Me zo an itron vras a vaner ar Faouet. 9. - Mar oc'h an itron vras a vaner ar Faouet, Lâret din, berjerenn, ha me a vo lojet ? - - Ho ! ya sur, emezi, lojet-mat a vefet, Hag ur marchosi-kaer, da lakaat ho roñsed : 10. Beza zo marchosi da lakaat ho roñsed, Gweleoù-mat a bluñv d'ho lakaat da gousket. Me a ve barzh ar c'hraou bemnoz, gant ma deñved, Hag en laouer ar moc'h am bez ma zammig boued ! (2). III 14. - Demat deoc'h-c'hwi, ma breur, demat deoc'h a laran, Pelec'h 'mañ ma fried bremañ pa n'hi gwelan ? - Emañ e-barzh ar gambr, gant ma dimezelled, Pa ziskenno da goan, neuze, m' breur, hi gwellfet. 15. - Gaou a larez, ma breur, e-kreiz da zaoulagad ! 'Mañ ma fried el lann o vesañ an deñved ! ..... (A.) Didostaet, berjerenn, tostait da dommañ, Hervez al liou a zouget, a kredan ez oc'h klañv. - Salv-ho-kras, emezi, salv-ho-kras na 'z in ket, Seizh vloaz 'zo en ti-mañ tommadenn n'am eus graet ; 10. Me a vije er c'hraou bemnoz gant ma deñved, Hag en laouer ar moc'h me am bije ma boued ! - - Pa oan aet d'an arme, az poa din-me lâret Hi lakajez er gambr gant da dimezelled ; Hi lakajez er gambr gant da dimezelled, Hag a teus hi kaset d'al lann gant an deñved ! 16.2 Panamet respectiñ ti ma mamm ha ma zad, Am boa treuzet m' c'hleze bremañ-sou(de)n dre da wad ! |
VERSION "BARZHAZ BREIZH" I 1.Keit a vin er brezel lec'h eo red din moned, Da biw e roin-me va dousig da vired? -Digasit-hi d'am zi, va breur-kaer, mar karit, Me hi lakay e kambr gant va zimezeled. 2.Me hi lakay e kambr gant va zimezeled Pe barzh ar zal enor gant an itronezed. II 4.Ne oa ket aet pell-meur er-maez dimeus an ti Pa oe lâret d'e wreg kalz a brezegoù kriz : - Diwisket ho prozh ruz, hag unan wenn gwisket Ret eo mont d'al lann da beuriñ al loened 6.Bet eo e-pad seizh vloaz, ne rae nemet gouelañ En divezh ar seizh vloaz 'n em lakaas da ganañ Hag ur marc'heg yaouank o tont eus an arme A glevas ur vouezh dous 'kanañ war ar menez 7.- Harz, va floc'hig bihan, krog e brid va marc'h-me Me 'glev ur vouezh arc'hant 'kanañ war ar menez Me 'glev ur vouezhig dous war ar menez 'kanañ Hirio a zo seizh vloaz hi c'hlevis diwezhañ 11.- Demat a lâran deoc'h, plac'h yaouank ar menez Pelec'h eta, ma merc'h, pelec'h 'mañ ho pried Pa welan en ho torn liamm eus ho eured ? - Ma fried, va aotrou, a zo aet d'an arme (11) - Ma fried, va aotrou, a zo aet d'an arme Blev melen hir en doa, melen evel ho re 12.- Ma en doa blev melen kerkoulz eveldon-me Laket evezh, va merc'h, na vije me a ve ? - Ya, me eo ho itron, ho tous ha ho pried, Ma anv zo, e gwir, itron eus ar Faouet 9.- Lâret din, plac'hig koant o peuriñ an deñved Hag-eñ en maner-se 'c'hallfen bout kemeret ? - O ! Ya-sur, ma aotrou, degemer a kavet Hag ur marchosi kaer da lakaat ho roñsed (9) Hag ur marchosi kaer da lakaat ho roñsed 10.Ur gwele mat a bluñv ho pezo da gousket Ne gousken ket neuze er c'hraou gant al loened Nag e skudell ar c'hi ne veze graet va boued 14. - Eurvat dit-te, va breur, eurvat dit a lâran Penaos 'ya ma fried am boa laosket amañ ? (14) Aet eo da Gemperle e-lec'h ma zo eured Pa zistroio d'ar gêr amañ a vo kavet 15.- Gaou a lârez din-me ! rak t'ac'h eus he c'haset Evel ur glaskerez da beuriñ al loened (10) Ne gousken ket neuze er c'hraou gant al loened Nag e skudell ar c'hi ne veze graet va boued (16) Ma na ve ti ma mamm, ma na ve ti ma zad Ma 'lakefe va c'hle'eñv da ruilhañ gant da wad ! |
TRADUCTION de la version "GUERZIOU" I 1. - Si je vais à l'armée, comme je dois y aller, Où mettrai-je ma femme, pour la garder ? - Envoyez-la chez moi, mon cher frère, si vous voulez, Je la mettrai en chambre avec mes demoiselles ; 2. Je la mettrai en chambre, avec mes demoiselles, Et quand vous reviendrez, mon frère chéri, vous la reverrez. II 4. Mais ses deux pieds étaient à peine sortis de la maison , Qu'on lui dit: A présent vous sortirez aussi ! Quittez votre robe rouge et mettez votre robe blanche, Pour aller sur la lande garder les moutons ! (1) 6. Pendant sept ans, environ, elle ne fit que pleurer ; Les sept ans accomplis, elle commença à chanter. Un jeune gentilhomme, qui revenait de l'armée, Entend sa voix qui chantait gaîment sur la lande : 7. Arrête, mon petit page, tiens la tête de mon cheval, Pour que j'écoute la voix qui chante sur la lande ; Pour que j'écoute la voix qui chante sur la lande, Voici sept ans que je n'entendis cette voix ! 11. - Bonjour à vous, bergère, gardeuse de moutons, Je ne sais comment vous pouvez conserver là votre virginité ? .. - Si , certainement, dit-elle, grâce à Dieu, (Je la conserve) à un jeune gentilhomme, qui est à l'armée ; A un jeune gentilhomme, qui est à l'armée, Et qui a des cheveux blonds, semblables aux vôtres. 12. - S'il a des cheveux blonds, semblables aux miens, Prenez garde, bergère, que ce ne soit moi-même. - Pour être dans la lande, à garder les moutons, Je suis la grande dame du manoir du Faouet. 9. - Si vous êtes la grande dame du manoir du Faouet, Dites-moi, bergère, si j'y serai logé ? - Oui certainement, dit-elle, vous serez bien logé, Et (vous aurez) une belle écurie pour mettre vos chevaux : 10. Une belle écurie pour mettre vos chevaux, Et un bon lit de plume pour vous coucher. Moi, je couche à l'étable, avec mes moutons, Et c'est dans l'auge aux pourceaux qu'on me donne à manger (2) III 14. Bonjour à vous, mon frère, je vous souhaite le bonjour ! Où est ma femme, que je ne la vois ? - Elle est dans la chambre, avec mes demoiselles, Quand elle descendra pour souper, alors vous la verrez, mon frère 15. - Tu mens, mon frère, au milieu de tes yeux ! Ma femme est sur la lande, à garder les moutons ! ..... (A.) Approchez-vous, bergère, venez vous chauffer, Car à votre pâleur, je crois que vous êtes malade. - Sauf votre grâce, dit-elle, sauf votre grâce, je n'irai point, Voilà sept ans que je ne me suis chauffée dans cette maison ; 10. Je passais toutes mes nuits à l'étable, avec mes moutons, Et c'est dans l'auge aux pourceaux qu'on me donnait à manger! - Quand je partis pour l'armée, tu m'avais dit Que tu la mettrais en chambre avec tes demoiselles ; Que tu la mettrais en chambre avec tes demoiselles, Et tu l'as envoyée garder tes moutons sur la lande ! 16.2. N'était le respect que j'ai pour la maison de ma mère et de mon père, J'aurais à l'instant lavé mon épée dans ton sang ! |
( 1 ) Variante. 5.3 Mar na oc'h ket kustum, kustumiñ a refet ; Amañ zo ur foet-ler hag a ray deoch monet ; Amañ zo ur foet-ler, 'zo kordet a zri brank, Hag a ray deoc'h monet, ha n'ho po ket a c'hoant. - ( 2 ) Variante. 13. - Arsa eta, berjerenn, dastumet ho deñved, Evit ma 'z aimp hon daou da vaner ar Faouet. - (B.) - Salv-ho-kras, denjentil, evit se na rin ket, Rag uhel eo an heol, me a ve gourdrouzet ; Rag uhel eo an heol, me a ve gourdrouzet, Ha kiriek a vec'h din evit bezañ pilet. 10.3 Barzh en kraou an deñved me a vez o kousket, Barzh en skudell ar c'hi 'vez trempet din ma boued ! - |
(1) Variante 5.3 Si vous n'avez pas l'habitude, vous la prendrez ; J'ai ici un fouet de cuir, qui vous fera marcher ; J'ai ici un fouet de cuir, tressé en trois branches, Et qui vous fera marcher, malgré vous ! - (2) Variante 13. Or ça, bergère, rassemblez vos moutons, Pour aller tous les deux ensemble au manoir du Faouet . - (B.) - Sauf votre grâce, gentilhomme, je ne ferai pas cela. Car le soleil est encore haut et je serais blâmée ; Le soleil est encore haut, et je serais blâmée, Et vous seriez cause que je serais battue. 10.3 C'est dans l'étable aux moutons que je couche, C'est dans l'écuelle du chien qu'on me trempe ma nourriture - |
(1) Variant 5.3 If you are not, you'll get used to it I have here a leather whip to make you walk. I've here a leather whip, a braid of three thongs That shall make you walk in spite of your reluctance! (2) Variant 13. Now, shepherdess, gather your sheep! We are both going to Faouet manor. (B.) - Excuse me, sir, I can't do it The sun is still high and I should be reprimanded. The sun is still high and I should be reprimanded And because of you I should be beaten. 10.3 In the fold with the sheep I sleep. Into the bowl for the dog I soak my food. - |
1. - If I go to the army, as I am required, To whom shall I entrust my wife? - See her to my house, my brother, if you please, I'll put her up in the hall with the other maidens. 2. I'll put her up in the hall with the other maidens When you are back home, brother, you shall see her. II 4. He had only just got out of the house When they told her: Now off with you as well ! Put off this red dress and put on a white one Off to the moor with you to guard the sheep! - (1) 6. During seven years she did nothing but cry. By the end of the seventh year she began to sing. A young gentleman coming back from the army Heard her voice on the moor that sang merrily: 7. - Stop, my young pageboy, hold the bridle of my horse, That I may listen to the voice that's singing on the moor. That I may listen to the voice that's singing on the moor. For seven years now this voice I have not heard! - |
11. - Good day, shepherdess, looking after your sheep, I wonder if you managed to preserve here your maidenhood. - Ho ! yes I did, she said, with God's help For the sake of a young nobleman who went to the army; For the sake of a young nobleman who went to the army, And who has a fair hair, the same as you have. 12. - If he has a fair hair, the same as I have How, shepherdess, if I were that man? - Though I am on the moor looking after sheep, I am the high Lady of Faouet manor. 9. - If you are the high lady of Faouet manor, Tell me, shepherdess, shall I be put up there? - - Ho ! yes, for sure, she said, you will be put up, And there will be a fine stable for your horses: 10. There will be a fine stable for your horses, And fine eider downs for you to sleep in. I was made to spend my nights in the fold with my sheep, And to have my meals served in the dog's bowl (2). |
III 14. - Good day to you, my brother, good day, I say! Where is my wife. I don't see her? - She is in the gynaecium, with my maidens, When she comes for supper, brother, you shall see her. 15. - You lie, brother, you have the front to lie! My wife is on the moor and she is guarding sheep! ..... (A.) Come near, shepherdess, come near and warm yourself, Judging by your wan colour, you are sick, I'm afraid. - Please, she said, please, allow me not to come, Not once in seven years did I warm myself in this house; 10. I used to sleep in the fold with the sheep, And to have meals served in the pig trough ! - - When I left for the army, you had told me You would lodge her in the gynaecium; You would lodge her in the gynaecium, Instead, she was sent to look after the sheep! 16.2 If I did not fear to desecrate my mother and father's house, I would clean my blade right now in your blood ! |