Sonenn Elen

Ur plac'h diaez da zimeziñ

Suivi de

Son Dimezi

tiré du 3ème carnet de collecte de La Villemarqué

ton

Dastumet gant Loeiz Herrieu (1840 - 1910)
Kempennet gant Christian Souchon (c) 2011




A propos de la mélodie:
Il est plus que vraisemblable que les chants "Sonenn Elen" collecté par Loeiz Herrieu et "Son Dimezi" collecté par La Villemarqué, proches par le sujet et la structure (dialogue avec une candidate au mariage sur les avantages et les inconvénients des divers métiers masculins), soient chantés sur la même mélodie. Celle-ci est tirée du "Recueil de chants populaires bretons du pays de Cornouailles" (sic) de H. Guillerrm , un recueil de 25 chansons avec partitions et notes, publié à Rennes chez Francis Simon en 1905.

A propos du texte
Dans le 3ème carnet de collecte de La Villemarqué, les chants "Ar Werc'hez" (La Vierge) et "Son Dimezi" (Chant de mariage) se suivent. On peut donc supposer qu'ils ont été entendus à la même occasion, sans doute un mariage, à Loqueffret, à une dizaine de km à l'ouest de Huelgoat, le 20 octobre 1863, peut-être de la bouche de la même chanteuse, Marguerite Pilliou.
Le vers "Da zerc'hel rent an davañcher", glosé par La Villemarqué": "Se dit de tout état qui donne à manger", signifie littéralement [En voilà un joli métier] "pour maintenir rentable le tablier".
About the melody:
It is more than likely that both songs "Sonenn Elen" collected by Loeiz Herrieu and "Son Dimezi" collected by La Villemarqué, since they are similar in subject and structure (dialogue with a marriage candidate on the advantages and disadvantages of the various male professions), are sung to the same tune. The above melody is taken from H. Guillerrm's "Recueil de chants populaires Bretons du pays de Cornouailles", a collection of 25 songs with scores and notes, published in Rennes by Francis Simon in 1905.

About the text
In the 3rd collection book of La Villemarqué, the songs "Ar Werc'hez" (The Holy Virgin) and "Son Dimezi" (Wedding song) follow each other. We can therefore assume that they were heard on the same occasion, probably a wedding, at Loqueffret, about ten km west of Huelgoat, on October 20, 1863, perhaps from the mouth of the same singer, Marguerite Pilliou.
The verse "Da zerc'hel rent an davañcher", glossed by La Villemarqué as "They say that of any job that keeps one from starvation", literally means [Here is a nice job] "to keep an apron profitable".

SONENN HELEN (Stumm orin)
Ur plac'h diaez da zimeziñ

1. Ma faot doc'h-c'hwi man dimeyeiñ,
D'un toer mein glaz kaozit ket dein.

Perag enta Elen?
Perag enta ma merh?
Perag enta?

2. Un toer mein glaz zo kroug-diskroug
Pa goueh d'en traoñ, hiaoñ dorr he c'houg.

Gwir a larit Elen!
Gwir a larit ma merc'h!
Gwir a larit!

3. Ma faot doc'h-c'hwi man dimeyeiñ,
D'ur masoner kaozit ket dein.

Perag enta Elen
Perag enta ma merc'h
Perag enta?

4. Ur masoner zo pad an nouz
O distaga pri deuz he gouf.

Gwir a larit Elen!
Gwir a larit ma merc'h!
Gwir a larit!

5. Ma faot doc'h-c'hwi man dimeyeiñ,
D'ur martolod kaozit ket dein.

Perag enta Elen?
Perag enta ma merc'h?
Perag enta?

6. Ur martolod pa teu deu'r mour
Ema lost e roched gleb dour.

Gwir a larit Elen!
Gwir a larit ma merc'h!
Gwir a larit!

7. Ma faot doc'h-c'hwi man dimeyeiñ,
Ah, pregit deuz ur meilher dein!

Perag enta Elen?
Perag enta ma merc'h?
Perag enta?

8. Ue meilhr gant he gant-brenn
Hiaon a zo sur deuz he grampoen

- Gwir a larit Elen!
Gwir a larit ma merc'h!
Gwir a larit!

Deus "Recueil de chants populaires bretons
du pays de Cornouailles" gant Ao H. Gilherm
SONENN HELEN (KLT)
Ur plac'h diaez da zimeziñ

1. Ma fell deoc'h-c'hwi me dimeziñ,
D'un toer mein glaz na kaoz't ket din.

- Perag eta Helen?
Perag eta va merc'h?
Perag eta?

2. - Un toer mein glaz zo kroug-diskroug
Pa gouezh d'an traoñ, en dorr he c'houg.

- Gwir a larit Helen!
Gwir a larit va merc'h!
Gwir a larit!

3. - Ma fell deoc'h-c'hwi me dimeziñ,
D'ur masoner na kaoz't ket din.

- Perag eta Helen?
Perag eta va merc'h?
Perag eta?

4. - Ur masoner zo pad an noz
O distagañ pri deus he gof.

- Gwir a larit Helen!
Gwir a larit va merc'h!
Gwir a larit!

5. - Ma fell deoc'h-c'hwi me dimeziñ,
D'ur martolod na kaoz't ket din.

- Perag eta Helen?
Perag eta va merc'h?
Perag eta?

6. - Ur martolod pa teu deus'r mor,
Ema lost e roched gleb dour.

- Gwir a larit Helen!
Gwir a larit va merc'h!
Gwir a larit!

7. Ma fell doc'h-c'hwi me dimeziñ,
Pregit deuz ur miliner din!

- Perag eta Helen?
Perag eta va merc'h?
Perag eta?

8. Ur miliner gant e gant-brenn
Eñ a zo sur e-neuz krampouenn.

- Gwir a larit Helen!
Gwir a larit va merc'h!
Gwir a larit!

KLT: Ch. Souchon (2011)
CHANSON D'HELENE
Une fille difficile à marier

1. Si vous voulez me marier
Ne me parlez pas d'ardoisier!

Pourquoi cela, Hélène?
Pourquoi cela, ma fille?
Pourquoi cela?

2. Il exerce un métier de fou,
Car s'il tombe, il se rompt le cou!

C'est pourtant vrai, Hélène!
C'est portant vrai, ma fille!
C'est pourtant vrai!

3. Pour me marier, sachez-le donc,
Ne me parlez pas d'un maçon!

Pourquoi cela, Hélène?
Pourquoi cela, ma fille?
Pourquoi cela?

4. Toute une nuit ne suffit pas
Pour le nettoyer des gravas!

C'est pourtant vrai, Hélène!
C'est portant vrai, ma fille!
C'est pourtant vrai!

5. Pour me marier, sachez-le bien,
Je ne voudrai pas d'un marin!

Pourquoi cela, Hélène?
Pourquoi cela, ma fille?
Pourquoi cela?

6. Lorsqu'il a quitté son bateau,
Son pan de chemise est plein d'eau!

C'est pourtant vrai, Hélène!
C'est portant vrai, ma fille!
C'est pourtant vrai!

7. Si vous voulez me marier,
Parlez-moi plutôt d'un meunier!

Pourquoi cela, Hélène?
Pourquoi cela, ma fille?
Pourquoi cela?

8. Un meunier, grâce au cent-de-son,
Aura des crêpes à foison!

C'est pourtant vrai, Hélène!
C'est pourtant vrai, ma fille!
C'est pourtant vrai!

Traduction: Ch. Souchon (2011)
HELENE'S SONG
A girl difficult to marry off

1. Do you want to marry me, mother
Don't talk me about a slate layer!

Tell me why, my Helen!
Tell me why, my daughter!
O tell me why!

2. A slate layer, it's easy to check,
If he falls, he will break his neck!

This is true, my Helen!
This is true, my daughter!
Yes, this is true!

3. To get me married, do not hasten!
Do not talk to me about a mason!

Tell me why, my Helen!
Tell me why, my daughter!
O tell me why!

4. Night and day I will have much trouble
To clean him from the dust and rubble!

O It is true, my Helen!
O, it is true , my daughter!
O it is true!

5. To get married, I don't want either,
That my husband should be a sailor!

Tell me why, my Helen!
Tell me why, my daughter!
O tell me why!

6. Whenever he has left his boat,
His shirt hem with water is soaked!

This is true, my Helen!
This is true, my daughter!
Yes, this is true!

7. Now, if you want to marry me,
A miller, I think, it could be!

Tell me why, my Helen!
Tell me why, my daughter!
O tell me why!

8. A miller, with the tips he gets ,
May quickly increase his assets

O It is true, my Helen!
O, it is true , my daughter!
O it is true!

Note:

Cent de son: élément du salaire du meunier (la "mouture"). Ce salaire comportait une somme d'argent convenue (ex. 45 F en 1817) et un cent de son pour chaque muid composé de douze sacs. (source: Jurisprudence Dalloz).
One hundredth in bran: part of the miller's salary (aka "the grind"). This salary included an agreed sum of money (eg 45 F in 1817) and one hundredth of it paid in bran for each "muid" (hogsheadful) made up of twelve bags of grain. (source: Dalloz law cases).

Son dimezi

Chanson de noces

Wedding song

Tiré du 3ème Carnet de Keransquer, p. 81


BREZHONEK

Son dimezi

p. 81


1. Mar gomzit doc’h dimezi din
O mika, mika, joà, jin!
Komzit doc'h ur baraer din,
O mika, mika, joà, jin!

DISKAN:
Ha! Amañ zo Nikolaz!
! Ha! Amañ zo Nikolaz!
Ha! Amañ!

2. Komzit din-me doc’h ur baraer
O mika, mika, joà, jin!
Honnezh a zo ur vicher gaer
O mika, mika, joà, jin!

DISKAN

3. Komzit din-me doc’h ur c’higer
O mika, mika, joà, jin!
Honnezh a zo ur vicher gaer
O mika, mika, joà, jin!

4. Honnezh a zo ur vicher gaer
O mika, mika, joà, jin!
Da zerc’hel rent an davañcher (1)
O mika, mika, joà, jin!

DISKAN:
Ha! Amañ zo Nikolaz !
Ha! Amañ zo Nikolaz !
Ha! Amañ!

(1) Note: se dit de tout état qui donne à manger.
KLT gant Christian Souchon (c) 2021
TRADUCTION FRANCAISE

Chanson de mariage

p. 81


1. Si vous voulez me marier
O mika, mika, joà, jin!
Parlez-moi donc d'un boulanger,
O mika, mika, joà, jin!

REFRAIN:
Ha! Te voilà, Nicolas!
Ha! Te voilà, Nicolas!
Ha! Te voilà!

2. Parlez-moi donc d'un boulanger
O mika, mika, joà, jin!
Car c'est un fort joli métier
O mika, mika, joà, jin!

REFRAIN

3. Ou bien parlez-moi d'un boucher
O mika, mika, joà, jin!
Encore un métier qui me plaît
O mika, mika, joà, jin!

4. Encore un métier qui me plaît
O mika, mika, joà, jin!
Il nourrit qui veut l'exercer (1)
O mika, mika, joà, jin!

REFRAIN:
Ha! Te voilà, Nicolas!
Ha! Te voilà, Nicolas!
Ha! Te voilà!

(1) Note: se dit de tout état qui donne à manger.
ENGLISH TRANSLATION

A wedding song

p. 81


1. O, If you want to marry me
O mika, mika, joà, jin!
A baker a good match would be,
O mika, mika, joà, jin!

REFRAIN:
Ha! Here you are, Nicolas!
Ha! Here you are, Nicolas!
Ha! Here you are!

2. Just about a baker tell me
O mika, mika, joà, jin!
It's a nice job, most certainly
O mika, mika, joà, jin!

REFRAIN

3. Or about a butcher tell me
O mika, mika, joà, jin!
Another job I'd like maybe
O mika, mika, joà, jin!

4. Another job I'd like 'cause it
O mika, mika, joà, jin!
Keeps from starving whoever does it (1)
O mika, mika, joà, jin!

REFRAIN:
Ha! Here you are, Nicolas!
Ha! Here you are, Nicolas!
Ha! Here you are!

(1) Note: is said of any job that ensures one's living.




* Taolenn*

précédent suite