Herboristerie bretonne

Données tirées de l'ouvrage de Gwenc'hlan Le Scouézec "Bretagne, terre sacrée".
L'iconographie provient du site: http://www.botanical.com/botanical/mgmh/mgmh.html.
http://www.botanical.com/botanical/mgmh/mgmh.html
Les simples marqués: (SY) (=Sant Yann, St Jean)doivent etre cueillis au solstice d'été (!) Ceux marqués d'un astérisque sont cités dans le Dictionnaire Français - Breton du Père Grégoire de Rostrenen(1732)

ATTENTION: Ceci n'est pas un manuel de phytothérapie! Pour ce genre de renseignements, cliquer sur le lien ci-dessus.


Breton Linné Français Transcription française Usage
aour yeotenn drosera rotundifolia drosera, drosère, rossolis herbe d'or (cf. Loiza) (magie) antitussif, voies respiratoires
ar sklaer*, louzaouenn ar gwimilied chelidonium majus grande chélidoine, éclaire la claire douleurs occulaires
ar sklaerig* euphrasia officinalis euphraise officinale la petite claire dartres, maladie des yeux
beler nasturtium officinale cresson, berle cresson, berle scorbut, affections cutanées
hed-ledan, stlaseg, stanveg* plantago lanceolata grand plantain,herbe à la couleuvre plantain empesage de toiles tissées
lost louarn* foeniculum vulgare fenouil sauvage queue de renard purgatif
louzaouenn an daoulagad* chelidonium majus grande chélidoine, éclaire herbe aux yeux douleurs occulaires
louzaouenn an darvoed* euphrasia officinalis euphraise officinale herbe aux dartres dartres, maladie des yeux
louzaouenn an denved* thymus serpyllum serpolet herbe aux moutons desinfectant intestinal (vétérinaire)
louzaouenn an derzienn* teucrium chamaedrys germandrée petit-chene herbe à la fièvre diurétique+ fièvre
louzaouenn an divulum geranium robertianum herbe à Robert herbe antivenin morsures de vipères, affections cutanées
louzaouenn an diwad sanicula europaea sanicle herbe au saignement hémostatique
louzaouenn an Dreinded* viola tricolor pensée sauvage herbe de la Trinité eczema, dartres
louzaouenn an dren* artemisia abrotanum aurone, lotron herbe à l'épine vermifuge
louzaouenn an elaz* Hepatica nobilis Sch. hépatique herbe au foie astringent
louzaouenn an naer* arum maculatum serpentaire herbe aux serpents morsures vipères
louzaouenn an trouc'h*, troazur symphytum officinale consoude h. à la coupure hémostatique
louzaouenn an trouc'h polygonum persicaria persicaire h. à la coupure hémostatique
louzaouenn an trouc'h polygonum persicaria renouée h. à la coupure hémostatique
louzaouenn ar c'halvez* achillea millefolium achillée millefeuille herbe du charpentier infusion tonique, digestive et antiseptique
louzaouenn ar c'haz, an dam, linadenn real* nepeta cataria népéta herbe au chat, ortie royale bronchite
louzaouenn ar c'hi*, treuzh-yeod (SY) agropyro repens chiendent herbe au chient tisane diurétique
louzaouenn ar c'housked* hyosciamus niger jusquiame POISON! herbe du sommeil hallucinogène, hypnotique
louzaouenn ar c'hwenn* mentha pulegium pouliot herbe aux puces puces
louzaouenn ar flemm aconitum napellus aconite POISON! herbe au dard poison, toux
louzaouenn ar gal, an berr-alan* knautia arvensis scabieuse herbe à la gale gale
louzaouenn ar galon* melissa officinalis mélisse herbe au cœur maladies cardiaques
louzaouenn ar gouli* pyrola rotundifolia pyrole h.de la plaie vulnéraire
louzaouenn ar groaz, varlenn*(SY) verbena officinalis verveine, herbe sacrée h. de la Croix, Tete de St Jean vertige, hemorragie
louzaouenn ar gwenaennoù, tro-heol* helianthus annuus tournesol, héliotrope herbe aux verrues verrues
louzaouenn ar mammoù* (SY) matricharia chamomilla matricaire, petite camomille herbe au mères emménagogue
louzaouenn ar men (grevell)* physalis Alkekengi coqueret herbe à la pierre (de gravelle) calcul rénaux
louzaouenn ar moger*, aparitoer parietaria diffusa Mertens et Koch pariétaire herbe du mur diurétique
louzaouenn ar paz* tussilago forfara tussilage, pas d'ane herbe à la toux toux
louzaouenn ar pemp delienn* potentilla reptens quintefeuille herbe au cinq feuilles tonique
louzaouenn ar vozenn* carlina acaulis carline, chardon blanc herbe de la peste antibiotique
louzaouenn ar vrec'h* knautia arvensis scabieuse herbe à la petite vérole petite vérole
louzaouenn Zant Yann 1*, beverezh* (SY) sedum acre orpin h.de la Saint Jean épilepsie, abortif
louzaouenn an diwad, faolodenn* (SY) hypericum perforatum millepertuis h. du saignement, sang de St Jean hémostatique
louzaouenn Zantez Apollina* hyosciamus niger jusquiame POISON! herbe de Sainte Apolline hallucinogène, hypnotique
louzaouenn al laou* delphinium ajacis staphisaigre herbe aux poux poux et lentes
louzaouenn al laou* evonymus europaeus fusain, bonnet carré herbe aux poux puces et lentes
louzaouenn an tign* Arctium lappa bardane herbe à la teigne vulnéraire
louzaouenn ar c'hatarr* pulsatilla pratensis passefleur herbe au caterre catarrhe
louzaouenn ar skenved* mentha pulegium pouliot herbe des poumons toux
louzaouenn ar varlen, stagerez* Arctium lappa bardane herbe du giron vulnéraire
louzaouenn droug ar Roué*, louzaouenn droug Sant Kado scrofularia nodosa scrofulaire, herbe du siège herbe au mal du Roi écrouelles=adénite tuberculeuse
louzaouenn laezeg*, laezegezh* sonchus oleraceus laiteron herbe laiteuse herbe à lapins
louzaouenn Zantez Barba sisymbrium officinale, erysimum officinale (?) plante du chanteur h. de Sainte Barbe extinctions de voix
louzaouenn Zantez Marc'harid chrysanthemum leucanthemum marguerite h. de Ste Marguerite vulnéraire
munudig* thymus serpyllum serpolet herbe menue desinfectant intestinal (vétérinaire)
uhel-varr* viscum album gui haute vigne épilepsie, antispasmodique, hémorrhagies internes
louzaouenn Zant Yann 2 (SY)* artemisia vulgaris armoise Ceinture de St Jean emmenagogue, tonique
gourradenenn (SY)* dryopteris filix mas fougère male racine de St Jean vermifuge


Dernière mise à jour le 24/07/03
Par Christian SOUCHON
Email: chrsouchon@free.fr

Version anglaise