Son an Daol

Femme de Locmaria et homme d'Elliant
Ton

1.-O Itron Varia Blevin!
Deuz an noz ha deuz ar mintin, (diou wech)
Ha deuz ar mintin pa zavan,
Siminal va dous a welan. (diou wech)

2 Moged siminal va dous koant
A ra din-me kalzig a boan.
Red eo din mond beteg he zi,
Evit komz eur wech c'hoazh outi.-

3. Loizaig Alan a gane
O vond gant he zaoud, ar mitin-ze;
Vond gant he zaoud d'ar park nevez,
Loizaig Alan gane ge.

4. Tronset ganti he joblinen:
Glaz he lagad, he bleo melen,
He chod ruz evel bleun skao-grac'h;
He galanted a zistaol rac'h.

5.War ar bazenn e oa pignet
Da zigor ar gleuz d'he loened,
Pa welaz Piarig, he mignon
O tont gant an hent trezeg an traon.

PIARIG

6. Va dousig koant ez an d'ho ti
Vit ho koulenn da zimezi,
Roit c'hwi din-me eur respont vad
Vel a reas gwechall ho mamm d'ho tad.

LOIZAIG

7. Respont a rin d'eoc'h den yaouank,
Pa c'houlit ker soubl ha ker koant;
Ne fell din lared gaou ebed,
A-benn diryaou eo va eured.

8. Tro va c'her-man, war an dachenn
A zo ganin micherourien
Oc'h ober taolioù, skabelloù
Da rei d'am zud a-benn diryaou;

9. A-benn diryaou eo va eured;
Re ziwezet emaoc'h digouet;
Hag unan all e-deuz hadet
Em liorz bleun ar garantez.

PIARIG
10. Ganin-me hadet e oa bet
Ha c'hwi ho-peuz en displantet
Ha setu en breman sec'het
Hogen va c'halon n'ema ket.

11. Ho karoud a ran koulskoude
Ennoc'h e zonjan noz ha deiz;
Ho alan dre doull an alc'hwezh
A zeu d'am dihun em gwele.

12. Hanter-kant nozvezh emaon bet
E toull ho tor, ne ouiec'h ket,
Ar glao, an avel o me filad,
Ken vere dour deuz va dilhad.

13. Tri re voutoù em-euz uzet,
Va dous, oc'h ho tarempredi;
Setu me gant ar pevare:
c'hoazh n'ouzon ket va digarez.

LOIZAIG

14. Mar gaout ho tigarez fell d'eoc'h,
Selaouit mad, me hel laro d'eoc'h:
Teir gwenodenn a gas d'ho ti:
Kemerit unan heb distroi mui.-

15. Ha Piarig da zistroi endro
Ker kabluz evel ar maro;
-Bezo am-boa sonj da gaoud
Ha padal kelvez am euz bet.-


.

Versions originales tirées des carnets de collecte de La Villemarqué


Janedik An Titon

P. 12


Son

(3) Janedik An Titon a kan ge
O vont gant he saout d'an park nevez.

(5.1-2) Ar skalier pa oa pignet
Da zigor ar gloued d'he loened,
(a) Ken a gleve an archerien [pe "ar merserien"]
Zo longet an noz 'maez ar c'hoad kistin.

p. 13

(b) - Plac'hig yaouank, din lavarit,
Pe c'hwi zo dimeet, pe n'oc'h ket?

(7.2-3) Faot din bout fall da zen ebet:
A-benn diryaou eo ma eured.

(8) Barzh ar gerig war an duchenn
A zo ganin micherourien
Oc'h ober taolioù, skabelloù
Da rey d'am zud a-benn diryaou. -

(c) N'oa ket he gomz peurlaret,
War lost un inkane oa taolet
Hag er-maez ar vro a oa kaset.

(d)- N'ho-peus ket gwelet 'hed an deiz
Ar "vercherien" o tont amañ?

(e)- M'am-eus o gwelet o vont an hent
Hag ar plac'hig a ouele druz.
Hag a grape ar blev he fenn
Hag a strinke war an dachenn.

p. 14

(f) - Tavit, plac'hik, na ouelit ket!
A boued d'eoc'h-c'hwi na vanko ket,
Soubenn ha kig div wech an deiz
Ha laezh ribot e-c'hreiz an deiz.

[Baron Jaouioz:]
(30) Me ho gaso deus gambr da gambr
Da gonto an aour, an arc'hant.

(31)- Me garfe bout e ti ma zat
Da gontañ skolped, me garfe mat.

(g) Me garfe wel "merserien" krouget
Ha me e ger gant ma fried.

(h) Me garfe wel archerien er mor
Ha me d'ar ger gant va enor.

Itron Varia ar Plevin

P. 26


(1) Itron Varia ar Plevin (Drevin),
Dre an noz ha dre ar vintin,
Deus ar mintin pa a zavan
Siminal ma mestrez a welan.

(2.1) Siminal eus ma mestrez koant
(2.2) A ra din kalz kontantamant.
Ha c'hoazh ne gredan ket e faot
Pa ne ve dirag ma daoulagad.

(A) Pa oan deuet da beg ar ros,
Pe pa oan war bank ma gwele,
Kane ar c'houg da c'houlou-deiz.


(B) Konsolasion em spered
Da c'hortoz o vont d'he gweled:
He dorn, he divjod hag he zal
A zo ken kaer hag ar c'hristal
He daoulagad a zo 'n he fenn
A zo ken kaer hag ar werenn.

(6) - Ma mestrez koant paz 'in d'ho ti
War ar gwir poent da zimeziñ,
Roit-c'hwi din-me ur respont vat,
Giz reas gwechall ho mamm d'ho tad.

P. 27

(7.1) - Respont roin deoc'h, den yaouank,
Ma ligne n'eo din ket kountant,
Ma n'ho-pezo kent 'med tourmant.

(C) - Me ne refen ket kalz a gas
Pochet Doue em befe tourmant braz,
Me garfe ur wech ken mervel
Kaout ho karantez fidel.

(12) Hanter-kant nozvez emaon bet
Toullig ho dour, ne ouier ket,
Ar glav, an avel 'n eus-me pilhet
Ken zeue an dour eus ma dilhad.

(11.3) Ho anal etre toul an alc'hwez
Ya d'am gweled em gwele.

(4.3) He divjod zo evel ar roz
Me garfe he kaoud en noz.


(13) Tri re boutou me 'm eus uzet,
Ma dous, demeus ho taremprediñ.
Komañset on gant ar pevare
Ha c'hoazh n'ouzon ket ma zigarez.

(14) - Mar goût digarez e fell d'oc'h
N' vo ket pell me ya d'e reiñ d'oc'h:
M'am'eus tri hentig penn ma zi.
Kemer't unan! N' distroit mui!

(D) Ma ligne n'ema ket kountant
E dimezin er bloaz present.


P. 28

(E) - Bremañ me rey vel ar glujar:
Yeas da c'hav dindan an douar,
Hi chomme eno da ouelañ
Pa n'he-doa ket 'n hini gare.

(F) Bremañ me ya d'en em beuzhiñ
Pa n'am-eus ket 'n hini garen.
- O den yaouank, distroit endro
Ha neuse m'ho kemero.

(G)-Distreiñ endro me n'hellan ket
Rag ma c'halonig zo rannet.
Dirag Doue paz em refuzit.
Jeanne Le Titon

(a) Quand elle entendit des h. d'armes [ou "des merciers"]
Qui avaient passé la nuit dans la châtaigneraie.

(b) - Jeune fille, dites-moi
Si vous êtes mariée ou si vous ne l'êtes pas?

(c) Elle n'avait pas terminé sa phrase,
Qu'elle fut hissée sur la croupe d'un cheval
Et emportée loin de son pays.

(d)- N'avez-vous pas vu au cours de la journée
Des h. d'armes [merciers] passer par ici?

(e)- Je les ai vus prendre ce chemin
Avec une fille qui pleurait à chaudes larmes.
Et ils lui tiraient les cheveux
Et ils la jetaient par terre.

(f) - Taisez-vous, la fille, ne pleurez pas!
La nourriture ne vous manquera pas,
De la soupe au lard deux fois par jour
Et du lait ribot à midi.

(g) Je voudrais que les h. d'armes [merciers] soient pendus
Et être chez moi avec mon époux.

(h) Je voudrais qu'ils soient dans la mer
Et moi, chez moi, avec mon honneur.

Notre-Dame de Plévin

(A) Quand j'étais en haut de la côte,
Ou quand j'étais sur le banc de mon lit,
Le coq saluait l'aube par son chant.

(B) Consolation pour mon esprit
Que d'attendre d'aller la voir:
Sa main, ses joues et son front
Sont aussi beaux que le cristal
Ses yeux illuminent son visage
Par leur beauté et leur transparence.

(C) - Il me serait bien égal
Même si je devais subir grand tourment,
De mourir après vous avoir aimé
Et avoir été aimé d'amour sincère.

(D) Ma famille n'est pas contente
Que je me marie cette année.


(E) - Il ne me reste plus qu'à faire comme la perdrix:
Qui est allée s'enterrer dans un trou,
Elle est restée là à pleurer
Pour n'avoir pas eu celui qu'elle aimait.

(F) A présent je vais me noyer
Puisque je n'ai pas eu celle que j'aimais.
- Oh, jeune homme, revenez!
Et alors, je vous prendrai.

(G)- Revenir? Je ne le puis,
Moi dont le coeur est brisé
D'avoir été refusé devant Dieu.
Joan Le Titon

(a) Until she heard horsemen [or "haberdashers"]
Who had spent the night in the chestnut grove.

(b) - Young lady, tell me,
Are you maried, or are you not?

(c) She had not yet finished her speech,
When she was thrown across a horse
And carried away from these parts.

(d)- Did you not see, during the day,
Horsemen come this way?

(e)- I did see them come this way
With a girl who cried sourly.
They tore her hairs
And threw her on the ground.

(f) - Be quiet, girl, don't cry!
You shall not lack food,
Soup with bacon twice a day
And skimmed milk at midday.

(g) I wish I'd see all horsemen hanged
I wish I were with my husband.

(h) I wish I'd see them drowned in the sea
And I were back home and my honour preserved.

Our Lady of Plevin

(A) When I reached the top of the hill,
Or was still sitting on the bench of my bed,
I heard the rooster crowing at dawn.

(B) Comfort to my mind it was
When I was waiting to see her:
Her hands, her cheeks, her brow, her eyes
That are as clear as crystal
And seem to illuminate her face
With their diamond sparkling glow.

(C) - I wouldn't care much, indeed,
Even after suffering great torment,
To die if I were assured
Of your true love and devotion.

(D) My relatives are not pleased
That I should marry this year.


(E) - I am to do like the partridge:
That hides in a pit in the ground,
And remains there whining in grief:
It was not loved by whom it loved.

(F) Now I am to drown myself
Since my love was not requited.
- O, young man, come back
I've changed my mind: be my husband.

(G)- Coming back is impossible:
You smashed my heart to smithereens
And you refused me before God.


Galleg Saozneg




Ar gouriz Kan ar Beorien