VERSION "DE PENGUERN" (KLT)
I
1. Un intañvez a Donkedek
Zo nevez marv he fried,
A ya ar bloaz-mañ da glask he boued.
A ya ar bloaz-mañ da glask he boued.
2. E-tal dor he aotroù pa eo arruet
Nag un tamm bara he-deus goulennet.
- Nag en añv Doue, un tamm bara!
Me n'am-eus bet drailhenn an deiz-mañ!
3. Ha tri vugel paour am-eus ivez
Ha n'o-deus bet tamm kerkoulz ha me.
— Mar az-peus-te tri a vugale,
Ke d’ar ger ha laz unan ac'hane ;
4. Ke d’ar ger ha laz unan a dri,
Da rey d'an daou all da zebriñ! —
Dont a ra an intañvez paour d’ar ger,
Hag hi un nebeudig en koler.
5. Ha dre ma tosta-hi d'an ti
Hi a gleve nemed ar gri
Hag — Hor mammig paour, un tamm bara!
Prest omp hon tri da fatikañ!
6. - E be-lec’h e rofen-me dit un tamm bara ?
Me a ya da gemer ur gontel da lazhañ! -
E be-lec’h e rofen-me dit un tamm bara ?
Me a ya da gemer ur gontel da lazhañ! -
7. Ar bugel bihan a oa en ti,
En oad a zaou viz, pe a dri,
Hag: — Hor mammig paour, n’hor lazhit ket!
Ni a ya hor zri da glask hor boued,
8. Ni a yel' hor zri da glask hor boued,
E-lec’h ne vezimp ket anavezet. -
Mont a ra an intañvez paour d'he gwele,
Siwazh nag hep reiñ tamm d'he bugale.
II
9. Pa oent en o gwele, kousket mat,
Ec'h añtreas en ti he ael mad.
- Petra zo aze d'ar point-mañ en noz,
Pe eo aet an holl dud da repoz?
10. Hag: — Intañvez, 'n an deiz hoc'h ael mat
’Zo deuet amañ a-berzh Doue hon Tad,
Da lavared deoc'h, intañvez,
Reiñ d'ho pugale bara alies.
11. - Ha belec'h rofen-me dezhe bara,
Hag n'en-deus drailhenn en ti-mañ?
- Segal ho-poa hadet dec'h ar beure,
hag a vo darev a-barzh kreisteiz. —
12. It-c’hui d’ar park d'e droc'hañ
Ha d'e gas d'ar vilin da valañ!
Goude ma vo deoc'h-c'hwi malet
Nag it-c'hwi d'an ti-forn d'e boazed!
13. Kit gantañ e-lec'h ma vo ar muiañ tud,
Evit ma vo gwelet ar burzud!
Kasit un tamm d'hoc'h aotroù anezhañ
Ha na gasit ket nemeur dezhañ,
14. Evit ar pezh en-deus da vevañ!
— Na dalit, Aotroù, un tamm bara,
Na, deus ar zegal-nevez ar bloaz-mañ! —
Na, deus ar zegal-nevez ar bloaz-mañ! —
15. Na dibrit d’in-me va inkane
Ma ’z in da weled ar wirione. —
E-kreiz ar park pa z'eo arruet,
Ann douar dindan-han ’zo digoret,
16. E-kreiz puñs ann ifern eo kouezet !
N'en-deus nemed penn an aneval brutal
A oa chomet war an douar,
A oa chomet war an douar;
17. Kriz e vije ar galon ma na ouelje
Er park an neb a vije
O weled penn an aneval brutal
A oe chomet war an douar!
Transcrit en KLT par Christian Souchon
|
VERSION "BARZHAZ BREIZH"
29. Ar bloaz oe ma mamm intañvez,
Oe d'am mamm ur gwall vloavezh.
30. Bez' he-doa nav a vugale,
Ha n'he-doa bara da reiñ d'e.
31. An neb en-deus, hennezh a rey,
Mont a ran d'eñ gavout, eme'i ;
32. Da gavout an den divroet :
Doue r'hen dalc'ho e yec'hed !
33. - Yec'hed deoc'h, aotrou an ti-mañ,
Deut on amañ da c'hout un dra ;
34. Da c'hout hag-eñ deoc'h a blijfe
Reiñ un tamm boued d'am bugale ;
35.Boued d'am nav a vugaligoù
N'eus-int bet, tri deiz zo, aotrou.-
36. An divroad a respontas
D'am mamm baour kent ha m'he c'hlevas :
37. - Kerzh alese, deus treuz va zi,
Pe me laosko warnout va c'hi.-
38. Gant aon ar c'hi, kuit a eas,
O c'houelañ a-hed an hent bras.
39. An intañvez baour a ouele :
- Petra roin-me d'am bugale ?
40. D'am bugale petra roin-me
Pa larint : «mamm, naon am eus-me !»
41. Na wele ket he hent ervat,
Gant an daeloù en he lagad.
42. En hanter-hent pa oe digouet,
An aotrou kont he deus kavet;
43. Aotrou kont maner Pratuloc'h,
O vont da heizal da Goatloc'h ;
44. O vont da Goatloc'h da heizal,
Hag hen pignet war e varc'h geal.
45. - Va c'hregig vat, din leveret,
Perak 'ta, perak a ouelet ?
46. - Gouelañ ran war ma bugale,
N'am eus ket bara da roiñ d'he.-
47. - Va c'hregig, n'eo ket ret gouelañ -
Dalit argant - it da brenañ.-
48. Bennoz Doue d'an aotrou kont !
Seurt-se a zo tud, me respont!
49. Pa vo ret din mont d'ar marv,
Me yei evitañ, pa garo.
TRADUCTION de la version "PENGUERN"
I
1. Une veuve de Tonquédec
Dont l"époux vient de décéder,
Dont le veuvage est tout récent
Est réduite au rang des mendiants.
2. La voilà qui frappe à la porte
De son maître en quête de pain.
— Dieu ne permet pas que je sorte
Les mains vides: je meurs de faim,
3. Et j’ai trois enfants qui m'attendent,
Lesquels comme moi n'ont plus rien! —
— Si c'est trois enfants qu'il te reste,
Rentre donc chez toi. Tues-en un!
4. Tues-en un. Les autres, ma chère,
Qu'ils en fassent franche lipée! —
Comment décrire la colère
De la pauvre veuve outragée?
5. En approchant de sa chaumière,
Les cris d'enfants l'ont fait frémir.
— Un peu de pain, ma pauvre mère !
Nous sommes près de défaillir.
6. — Du pain? Où donc en trouverais-je?
Je prends mon couteau pour vous tuer!—
Du pain? Où donc en trouverais-je?
Je prends mon couteau pour vous tuer!—
7. Or de la maison le plus jeune,
Agé de deux ou de trois mois,
S'écrit: - Ne nous tuez point, ma mère:
Nous irons mendier, tous les trois
8. Nous irons bien loin pour ce faire:
Où personne ne nous connaît! —
Elle se met au lit, amère
De n'avoir pu rien leur donner.
II
9. Ils étaient plongés dans leur somme,
Lorsque son bon ange est entré:
- Qui vient à cette heure tardive,
Quand tous sont allés se coucher?
10. - Votre ange, avec une missive
Dont Dieu le Père l'a chargé:
A donner, veuve, il vous invite
Du pain aux jeunes affamés.
11. Du pain? Vous le dites bien vite!
Mais chez nous il ne reste rien!
Le seigle qu'hier vous semates
A midi sera mûr à point.
12. Allez au champ: qu'on le moissonne!
Puis faites-le moudre au moulin!
Au four banal faites le cuire
Et revenez avec le pain!
13. Que tous soient témoins du prodige!
Montrez donc ce pain aux badauds.
Gardez un morceau pour le maître,
Sans pour autant en garder trop!
14. Vu le peu qu'à vivre il lui reste,
Offrez-lui juste ce qu'il faut.
— Tenez, ce morceau de pain, maître:
Cette année le seigle vient tôt! —
15. — Qu'on me selle ma haquenée!
Je veux voir cela de mes yeux! -
La terre qu'il avait foulée
Sous ses pieds s'ouvre en plein milieu...
16. Dans l'infernal puits il s'enfonce:
La tête seule est au-dehors.
Seule la tête de ce monstre
A ras de terre émerge encor.
17. Aux abords de ce champ tragique
Seul un cœur dur n'eût point pleuré,
En voyant de ce monstre inique
La tête du sol émerger.
Traduction Christian Souchon (c) 2013
|
|
TRANSLATION of the PENGUERN version
I
1. A widow at Tonquédec
Whose husband was dead recently
Goes begging her food this year
This year goes begging her food.
2. She stays before her lanlord's door
Where she has asked for a piece of bread.
- Now for God's sake a piece of bread!
I have had not a bit to eat today!
3. I have three children at home, moreover,
They have had nothing to eat, too.
— If you have three children in all,
Go home and kill one of them;
4. Go home and kill one of the three,
And give it to eat to the other two! —
The poor widow went home,
She was upset quite a lot.
5. And when she came near her house
She already heard their cries:
Mother, mother, a piece of bread!
All the three of us are near to faint!
6. - How could I give you a piece of bread?
I am fetching a knife to kill you! -
How could I give you a piece of bread?
I need a knife to slain you! -
7. The little child in the house,
Who was two or three months old,
Told: "Our mother, don't kill us!
We'll go begging, the three of us,
8. The three of us shall beg our food,
Anywhere, where we are not known. -
And the poor widow went to bed,
Without giving anything to her children.
II
9. They lay in bed sound asleep,
When her good angel entered.
- What's the matter so late at night,
When all are gone to sleep?
10. He said: — Widow, it is, today, your good angel
Who comes on behalf of God the Father,
To tell you, widow,
To often give bread to your bairns.
11. - How could I give them bread,
When there is not a piece left in this house?
- The rye you sowed early yesterday,
Will be ripe until midday. —
12. Go to the field and harvest it
And give it to the mill to grind!
Once it has been ground
Give it to the town oven to bake!
13. Go with the bread to the most crowded place,
So that all behold the wonder!
Bring a piece of it to your landlord
But mind you don't bring too much of it,
14. Considering how short his life will be!
— Help yourself to a piece of bread, lord,
Made of rye sowed this year! —
Aye, Made of rye sowed this year!
15. - Now, saddle my charger
That I may go and see it with my eyes. —
Amidst the field when he stood,
The soil cracked open under his feet,
16. Into the well of hell he fell!
And there was of the horrid brute
Only the head emerging from the earth,
Only the head emerging from the earth!
17. Cruel-hearted would have been whoever
Had been in the field and not cried
On seeing the horrid brute's head
Emerging alone from the earth!
|
