Lezobre -Version 2 - Mélodie 2

Texte recueilli par M. le Recteur de Saint-Laurent, M. Suémar
Imprimé par ses soins chez Le Goffic, à Lannion mais non publié
Publié par François-Marie Luzel dans "Gwerzioù Breizh-Izel" en 1868

Mélodie
Air publié dans "Musiques bretonnes" par Maurice Duhamel
Recueilli auprès de Maryvonne Bouillonnec, de Tréguier
Enregistrée par François Vallée.

Arrangement Christian Souchon (c) 2008
Source: le site de M.Quentel, "Son ha ton" (voir "Liens")
VERSION "GWERZIOU BREIZ IZEL"
LEZOBRE HA MORIAN AR ROUE

I
Koad-ar-Ster ha Lezobre 'zo bet
Diwar-benn un emgann em glewet. (bis)

Doue da reï d'ez-he beaj-vad,
D'ar re chommo er ger kezlo-mad ! (bis)

Ann aotro Koad-ar-Ster a lare,
War bave Treger, pa zigoueze : (bis)

- Demad d'ac'h holl ha joa er ger-ma,
Ann aotro Lezobre pelec'h ema? - (bis)

- Mar d'eo Lezobre a c'houlennet,
Aotro Koat-ar-Ster, oud-han ' komzet. - (bis)

- Dalc'h aze ul lizer, Lezobre,
Digasset did a-beurz ar roue. - (bis)

- Mar d'eo gant ar roue skrivet d'in,
Reit-han d'in ta, ewit m'hen lennin. -

- Distera zoudard 'zo em bandenn,
N'astennfe ket he zorn did, azenn. -

-- Mar d'on-me un azenn, a dra-sur,
Me na on ket azenn dre natur;

Me na on ket azenn dre natur,
Rag ma zad oa brudet vel den-fur;

Mar n'oc'h euz ket anvezet ma zad,
Brema-zoudenn anvefet he vab !.....

Dibret, pajik, ma inkane-gwenn,
Lakit ur brid-arc'hant en he benn,

Hag un dibr alaouret war he gein,
Ma vo brao da zougenn un azenn !

Ha pa gouezfe ma marc'h bep-kamed,
Me renk monet fenoz da Wenet ! -

II
Ann aotro Lezobre a lavare,
En Zantes-Anna pa zigoueze :

- En tric'houec'h emgann ez on-me bet,
Heman a vo d'in ann naontekved ;

Ma naontekved ha ma diwesa,
A lako ma c'halon da ranna.

Me reï d'ac'h, o Gwerc'hes, ma mamm ger,
Seiz gwiskad ewit ho seiz aoter. -

Na oa ket he c'hir peurlavaret,
Ma deuz ar Werc'hes out-han komzet :

- Ho ia, te zo bepred ma map-me,
Kerz ta buhan d'ar ger, Lezobre :

Lezobre, kerz ta d'ar ger, buhan,
Ha na gass den ganid d'ann emgann ;

Na gass den ganid d'ann emgann-ze,
Nemed da bajik bihan a ve. -

III
Ann aotro Koad-ar-Ster a laraz
D'ann aotro Lezobre, p'hen gwelaz
:
- N'oc'h ket en ho pro un den karet,
Pa na euz deut ganec'h zoudarded. -

A-boan oa he c'hir peurlavaret,
Ma oa Koad-ar-Ster eno kouezet,

Gant hanter-kant euz he zoudarded,
Hag hanter-kant all a oa tec'het.

Met ' benn eiz de warlerc'h kement-se,
A oa deut lizer da Lezobre.

- Lezobre, sell ul lizer aze
Bigasset did a-beurz ar roue. -

- Mar d'eo gant ar roue skrivet d'in,
Dama ann ez-han, wit m'hen lenninn. -

- Hen lar d'ac'h, eme ar paj-bihan,
Monet da c'hoari gant he Vaurian. -

- Disket d'in-me ta, pajik-bihan,
Stum hag ardo brezel he Vaurian. -

- Kement-se d'ac'h na lavarinn ket,
Gant aouenn da veza diskuliet. -

- Ken-gwir ha 'm euz 'r maro da dremenn,
Pajik, n'hel lavarinn birwikenn. -

- Ar Maurian, vel ma vo deut er zal,
A daolo he zillad traon raktal ;

Grit vel-t-han ; ha pa rei zaill en er,
Lakit ho kleze d'hen digommer;

Kerkent ha m'hen gwelfet 'tic'houinan,
Taolet prim dour-binniget gant-han;

Pa c'houlenno ganec'h diskouizan,
Na roït ket a ziskouiz d'ez-han;

Rag hennes hen euz gant-han louzou,
Vent ket pell wit gwellad gouliou. -

Velkent ar Maurian a lavare
D'ann aotro Lezobre p'hen gwaske :

- Aotro Lezobre, mar am c'haret,
Un tammik diskouiz d'in a rofet? -

- Ho ! na eo ket ewit diskouiza
Ez omp deut hon daou d'ar c'hoari-ma !

- Goude ar roue, holl glac'haret,
Da Lezobre hen euz lavaret :

- Lazet t'euz diwaller ma buhe,
Ganin em falez e chommi-te? -

- Ganec'h 'n ho palez na chomminn ket,
Ma mamm ' zo newez-intanvezet. - (1)
RAPPROCHEMENT AVEC BARZHAZ



71. Etre Lorgnez ha marc'heg Lez-Breizh
A zo bet tonket un emgann reizh

72.Doue da ray gounid d'ar Breizhad
Ha d'ar re zo er gêr keloù mat !

73.An aotrou Lez-Breiz a lavare
D'e floc'hig yaounak, un deiz a oe :

105."Ha ! demad dit-te, marc'heg Lez-Breizh
- Ha ! demad dit-te, marc'heg Lorgnez




108.- Dont a ran-me a-berzh va roue
Da lemel diganit da vuhez

109.- Kae war da c'hiz ! lavar d'az roue
Me ra fae outañ, 'vel a'nout-te

114.Disterañ mevel zo em bandenn
A lemfe ho tok diwar ho penn"

97.Ha ! dindanañ ur azenig gwenn
Ur c'habestrig kanab en e benn




116."Ma ne t'eus ket anave'et an tad
Me ray dit anaout ar mab anat !"

74."Dihun, va floc'h, ha sav alese
Ha kae da spuran din va c'hleze

75.Va zok-houarn, va goaf ha va skoed
D'o ruziañ e gwad ar C'hallaoued

76.Gant skoazell Breizh ha ma divrec'h
Me ho savo c'hoazh hiziv d'an nec'h !


85.Santez Anna 'r vor pa erruas
Tre 'barzh he iliz eñ a yeas

86."Itron Santez Anna benniget
Yaouankik e teuis d'ho kwelet

87.Ne oan ket ugent vloaz achuet
Hag e ugent stourmad e oan bet

93.Hag seizh kloc'h arc'hant a roin ouzhpenn
A gano ge, noz-deiz, war ho penn










95.- Kae d'an emgann, kae, marc'heg Lez-Breizh
Mont a ran-me ganeout-te ivez"


105."Ha ! demad dit-te, marc'heg Lez-Breizh
- Ha ! demad dit-te, marc'heg Lorgnez

106.- Ha deut out da-unan d'an emgann ?
- N'on ket deut d'an emgann ma-unan

122.Trizek soudard lazhet dindanañ
Marc'heg Lorgnez lazhet da gentañ !

123.Ha n'em eus diskaret kement-all
Lammout kuit o deus graet ar re all"

134."Hennezh a aotreo din gwir feiz
A zeuio a-benn eveus Lez-Breizh

136.Morian ar roue 'dal m'e glevas
Dirak tal ar roue a savas:




141."Morian ar roue a zo deuet
Ha ho tichekañ en deveus graet

147.Ha mard eo da deoc'h va c'hlevet-me
Diskuliañ deoc'h ur rin a rin me







153.Pa zeuio ar Morian tre er sal
E taolo d'an douar e vantell

154.Taolet ket ho mantell d'an douar
Hogen laket anezhi war var

156.Ha pa zeuio warnoc'h ar roñfl du
Gant prenn ho koaf ho kroazañ reot-hu
















TRADUCTION
LES AUBRAYS ET LE MAURE DU ROI

I
Koat-ar-Ster et Les Aubrays
Se sont entendus au sujet d'un combat.

Que Dieu leur donne bon voyage,
Et à qui reste chez soi, bonne nouvelle!

Le seigneur Koat-ar-Ster disait,
En arrivant sur le pavé de Tréguier :

- Bonjour et joie à vous tous dans cette ville,
Où est le seigneur Les Aubrays? -

- Si c'est Les Aubrays que vous demandez,
Koat-ar-Ster, c'est à lui-même que vous parlez.

- Tiens, voilà une lettre, Les Aubrays,
Qui t'est envoyée de la part du roi. -

- Si elle m'est écrite par le roi,
Donnez-la moi alors, pour que je la lise. -

- Le moindre soldat qui est dans ma troupe,
Ne te tendrait pas la main, âne! -

- Si je suis âne, bien certainement,
Je ne suis pas âne de nature;

Je ne suis pas âne de nature,
Car mon père avait la réputation d'être sage;

Si vous n'avez pas connu mon père,
Bientôt vous connaîtrez son fils!.....

Sellez, mon page, ma haquenée blanche,
Et mettez-lui une bride d'argent en tête,

Et une selle dorée sur le dos,
Pour qu'elle soit belle pour porter un âne!

Et quand mon cheval tomberait à chaque pas,
Il faut que j'aille cette nuit a Vannes. -

II
Le seigneur Les Aubrays disait,
En arrivant à Sainte-Anne :

- J'ai pris part à dix-huit combats,
Et celui-ci sera le dix-neuvième;

Ce sera mon dix-neuvième, le dernier,
Car il me brisera le coeur.

Je vous donnerai, ô Vierge, ma mère chérie,
Sept parures, pour vos sept autels. -

Il n'avait pas fini de parler,
Que la Vierge lui a répondu :

- Oh! oui, tu es toujours mon fils,
Retourne, vite, à la maison, Les Aubrays;

Les Aubrays, retourne, vite, à la maison,
Et n'emmène personne avec toi au combat;

N'emmène personne avec toi à ce combat,
A moins que ce ne soit ton petit page. -

III
Le seigneur Koat-ar-Ster dit
Au seigneur Les Aubrays, quand il l'entendit :

- Vous n'êtes pas aimé dans votre pays,
Puisque vous êtes venu sans soldats.
-
A peine avait-il dit ces mots,
Que Koat-ar-Ster était couché à terre,

Avec cinquante de ses soldats,
Et cinquante autres avaient pris la fuite!

Mais huit jours après cela,
Une lettre était arrivée à Les Aubrays.

- Les Aubrays, voilà une lettre,
Qui vous est envoyée de la part du roi. -

- Si elle m'a été écrite par le roi,
Donnez-moi la, pour que je la lise. -

- Il vous commande, dit le petit page,
D'aller jouer contre son More. -

- Apprenez-moi donc, petit page,
Les manières et ruses de guerre du More. -

- Je ne vous apprendrai pas cela,
De crainte d'être dénoncé. -

- Aussi vrai que j'ai la mort à passer,
Petit page, je n'en dirai jamais rien. -

- Le More, sitôt qu'il sera entré dans la salle,
Mettra bas ses habits;

Faites comme lui, et quand il sautera en l'air,
Présentez votre épée pour le recevoir :

Dès que vous le verrez dégainer,
Lancez-lui de l'eau bénite :

Quand il vous demandera de se reposer,
Ne lui accordez pas de répit;

Car celui-là a sur lui des herbes,
Promptes à guérir les blessures. -

Cependant le More disait
A Les Aubrays qui le serrait de près :

- Seigneur Les Aubrays, si vous m'aimez,
Vous m'accorderez un peu de repos? -

- Ho ! ce n'est pas pour nous reposer
Que nous sommes venus tous deux à ce jeu ! -

Plus tard le roi, tout désolé,
Dit à Les Aubrays :

- Tu as tué le défenseur de ma vie,
Veux-tu rester avec moi dans mon palais? -

- Je ne resterai pas avec vous dans votre palais,
Car ma mère est veuve depuis peu de temps ! -



François-Marie Luzel (1821 -1895)




Les Aubrays -Version 1 - Mélodie 1
Les Aubrays -Version 3 - Mélodie 3
Les Aubrays -Version 3 - Mélodie 4
Les Aubrays -Version 4 - Mélodie 2
Les Aubrays -Version 5 - Mélodie 4
Les Aubrays -Versions Pengwern
Retour à "Lez-Breizh" du Bazhaz Breizh